PIDARTA SUTREPTI JAGADHITA
SEKOLAH : SMP PGRI 4 BADUNG
NAMA : NI PUTU JUNIATI
PEMBINA : WAYAN SUARDIKA
SUTREPTI JAGADHITA
Om Swastyastu
Kaping ajeng, titiang ngaturang suksma ring pangénter parikrama antuk galah
sané kapica ring titiang, sajeroning acara puniki. Ida dané sareng sami,
pamekas para panuréksa saha angga sané dahat kusumayang
titiang. Para panodya saha pamilet sané tresna asihin titiang.
Sadurungé titiang nangiang atur samatra, maduluran antuk manah hening nirmala pinih riin ngiring sareng-sareng ngastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa dumogi sangkaning sih
pasuécan lan asung kerta wara nugrahan Ida, prasida titiang ngiring ida
dané ngmangguhang karahayuan ring jagat
sekala yadian niskala.
Ida dané para atiti sané wangiang titiang. Sadurungé titiang nunas pangampura pisan, duaning kadi
prasangga purun titiang matur, mabah saparindik parisolah sane sutrepti pinaka jalaran ngardi Bali
jagadhita. Atur pawungu titiangé puniki waluya sakadi
nasikin segara sane jimbar. Ri antukan katambetan
titiangé tur kantun wimuda pisan. Janten sampun atur titiangé puniki ”noké anyud” pati grépé, menawi nénten manut ring pakayunan ida dané sareng
sami. Inggih asapunika meled taler manah titiangé ngamiletin pacentokan pidarta
basa Bali sané kalaksanayang ring galah sané becik puniki.
Midartayang indik sutrepti ring jagat Bali, sinah
nenten dados pasahan sareng kahanan parajana miwah aab jagat sane aor tan
pawates kadi mangkin. Makehan parajana lempas saking parilaksana sane patut. Indik
tatakrama utawi tata susila sane sutrepti maparisolah ring jagate, wenang i
raga patut uning sareng uger-uger pinaka sepat siku-siku sane patut kamargiang.
Uger-uger sane ketah kanggen jalaran mangda jagat Bali prasida kerta, sutrepti,
lan jagadhita.
Nanging yening uratiang mangkin, kruna ”Kerta,
Sutrepti, lan Jagadhita” doh saking laksanan para yowana lan krama Bali. Napi
mawinana asapunika? Mawinan ring aab jagate sekadi mangkin sane kabaos aor tan
pawates utawi globalisasi, akeh
parajane matingkah utawi maparilaksana sane tawah. Bilih-bilih mangkin saking wawu embas alit-alite sampun kanturang Handphone, nonton TV, internet tur akehan nenten kauratiang malih saking
reramannyane yening pianakne nenten kasil. Alit-alite kamanjayang pisan, nika
mawinan dangan keni pengaruh saking budaya dura negara sane nenten patut sareng
budaya i raga ring Bali. Yening imbayang titiang makeh alit-alite mangkin seneng
majaguran, mabalap-balapan ring margi, dados duratmaka,saha parilaksana sane
kaon tiosan. Sane mangkin sapunapi sepatutne i raga malaksana mangda jagat Bali
sayan trepi?
Inggih pidaging titiang nawegang ring para atiti
sareng sami.
Bali sutrepti punika pabuat sane dahat mautama,
santukan pawangun jagat Baline ka pungkur wekas mangda prasida kabaos jagadhita
patut mapiranti antuk Tri Hita Karana sane kapramana antuk agama Hindu. Puniki
sida werdi tur nglimbak majanten sangkaning kawentenan metu manah jagi
ngajegang tur sukerta jagat Baline.
Tri Hita Karana punika marupa serana nyujur karahayuan
urip saha katreptian jagat Bali. Sane ngawinan sanatana dharma mawastu sida ngamolihang moksatam jagat hita, malarapan antuk subakti ring Hyang Parama Kawi, maweweh paras paros
ring sesamen manusa miwah tresna asih ring sarwa maurip.
Ring widang Parahyangan, krama Bali sampun saking riin
nyihnayang rasa bakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa malarapan ngwangun tur
ngupapira genah-genah suci kanggen nyiwi Ida Hyang Widhi. Majalaran suksman
punika i raga patut stata bakti kapining Sang Hyang Embang patut ngamargiang
sekancan dharma ring kauripan.
Ring widang Pawongan krama Baline sampun mikukuhin
banjar lan desa pakraman, seka teruna sane kanggen ngulati kahuripan saling
asah, asih, lan asuh saluung-luung sabayantaka. Punika mawinan parayowana lan
krama Bali patut setata ngandap kasor pinaka ceciren jatma Bali.
Raris ring widang Palemahan, parajana Bali sampun
setata mautsaha ngupapira palemahan utawi alam
lingkungan sekala yadian niskala. Pinaka jatma Bali mangda prasida kabaos
trepti ring sekancan perarem sane mamargi, sampun majanten i raga ngupapira
widang palemahan mangda setata asri
gumi Baline.
Makasami panglaksanan ajahan Tri Hita Karana punika
patut kamargiang madasar antuk manah lascarya. Duaning asapunika sandang pisan
telebang anggen geguat sepat siku-siku pamatut ring sajeroning nitenin urip
maka krama Bali, bilih-bilih ring panglimbak aab jagat mangkin, sane tan pendah
sekadi segara tan patepi, capuh aor tan pawates. Yening silih sinunggil pahan
Tri Hita Karana nenten kamargiang sinah nenten pacang prasida nyantenang Bali
jagadhita.
Ida dane sinamian sane wangiang titiang.
Cutetnyane, I raga dados yowana tur krama Bali patut setata
ngamargiang sane kabaos Tri Hita Karana pinaka piranti kanggen jalaran jagat
Bali kabaos jagadhita. Pinaka krama Bali sampun sepatutnyane ngamargiang
swadharmaning parisolah nganutin uger-uger utawai perarem ring banjar miwah
desa. Raris sareng-sareng ngalaksanayang pawangunan mangda sida jagat Baline
landuh, trepti, kerta raharja sekala yadian niskala, sane kabaos moksartam jagat hita ya ca iti dharma.
Ida dane sane kusumayang titiang, sane mangkin banget
titiang mapinunas majeng ring krama Baliné. Ngrajegang jagat Bali mangda prasida kabaos sutrepti
kerta raharja punika wantah swadharmaning I raga sareng sami pinaka
pratisentana Bali, nenten ja jatma saking dura Negara. Ngiring mangkin
pikukuhin lan gambel ajahan Tri Hita Karana anggen sasuluh ngamargiang sekancan
parilaksana ring jagate mangda nenten rered tur padem. Sampunan malih
maparilaksana kaon sane ngawinang jagat Baline leteh sekala niskala. Sekadi
slokane jagate napi sane pamula, keto sane kapupu suksmannyane napi sane
kakaryanin, asapunika taler pikolihipun, yening malaksana becik sinah bagia
sane jagi kapanggih. Punika taler yening I raga sampun malaksana patut ring
widang parahyangan, pawongan, saha palemahan pastika manjanten pacang nemuang
Bali shanti Jagadhita.
Inggih ida dané sinamian, wantah asapunika atur pawungu titiang
dumogi wénten pikenohipun. Menawi wénten atur titiang nénten manut ring arsa minakadi unjuk lungsur, anggah-ungguhing
basa tan manut. “Badung Mangupura,
boya sebet nanging liang”. Kirang langkung nunas pangampura, antuk tambet
titiang kalintang”. Tan hana wong swasti nulus. Puputang titiang antuk parama santih.
Om Santih, Santih, Santih,
Om.

Posting Komentar untuk "PIDARTA SUTREPTI JAGADHITA"