PIDARTA SUTREPTI JAGADHITA


 

SEKOLAH    : SMP PGRI 4 BADUNG

NAMA           : NI PUTU JUNIATI

PEMBINA     : WAYAN SUARDIKA

 

 

SUTREPTI JAGADHITA

 

Om Swastyastu

Kaping ajeng, titiang ngaturang suksma ring pangénter parikrama antuk galah sané kapica ring titiang, sajeroning acara puniki. Ida dané sareng sami, pamekas para panuréksa saha angga sané dahat kusumayang titiang. Para panodya saha pamilet sané tresna asihin titiang.

Sadurungé titiang nangiang atur samatra, maduluran antuk manah hening nirmala pinih riin ngiring sareng-sareng ngastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa dumogi sangkaning sih pasuécan lan asung kerta wara nugrahan Ida, prasida titiang ngiring ida dané  ngmangguhang karahayuan ring jagat sekala yadian niskala.

Ida dané para atiti sané wangiang titiang. Sadurungé titiang nunas pangampura pisan, duaning kadi prasangga purun titiang matur, mabah saparindik parisolah sane sutrepti  pinaka jalaran ngardi Bali jagadhita. Atur pawungu titiangé puniki waluya sakadi nasikin segara sane jimbarRi antukan katambetan titiangé tur kantun wimuda pisan. Janten sampun atur titiangé puniki ”noké anyud” pati grépé, menawi nénten manut ring pakayunan ida dané sareng sami. Inggih asapunika meled taler manah titiangé ngamiletin pacentokan pidarta basa Bali sané kalaksanayang ring galah sané becik puniki.

Midartayang indik sutrepti ring jagat Bali, sinah nenten dados pasahan sareng kahanan parajana miwah aab jagat sane aor tan pawates kadi mangkin. Makehan parajana lempas saking parilaksana sane patut. Indik tatakrama utawi tata susila sane sutrepti maparisolah ring jagate, wenang i raga patut uning sareng uger-uger pinaka sepat siku-siku sane patut kamargiang. Uger-uger sane ketah kanggen jalaran mangda jagat Bali prasida kerta, sutrepti, lan jagadhita.

 

 

 

 

 

Nanging yening uratiang mangkin, kruna ”Kerta, Sutrepti, lan Jagadhita” doh saking laksanan para yowana lan krama Bali. Napi mawinana asapunika? Mawinan ring aab jagate sekadi mangkin sane kabaos aor tan pawates utawi globalisasi, akeh parajane matingkah utawi maparilaksana sane tawah. Bilih-bilih mangkin  saking wawu embas alit-alite sampun kanturang Handphone, nonton TV, internet  tur akehan nenten kauratiang malih saking reramannyane yening pianakne nenten kasil. Alit-alite kamanjayang pisan, nika mawinan dangan keni pengaruh saking budaya dura negara sane nenten patut sareng budaya i raga ring Bali. Yening imbayang titiang makeh alit-alite mangkin seneng majaguran, mabalap-balapan ring margi, dados duratmaka,saha parilaksana sane kaon tiosan. Sane mangkin sapunapi sepatutne i raga malaksana mangda jagat Bali sayan trepi?  

Inggih pidaging titiang nawegang ring para atiti sareng sami.

Bali sutrepti punika pabuat sane dahat mautama, santukan pawangun jagat Baline ka pungkur wekas mangda prasida kabaos jagadhita patut mapiranti antuk Tri Hita Karana sane kapramana antuk agama Hindu. Puniki sida werdi tur nglimbak majanten sangkaning kawentenan metu manah jagi ngajegang tur sukerta jagat Baline.

Tri Hita Karana punika marupa serana nyujur karahayuan urip saha katreptian jagat Bali. Sane ngawinan sanatana dharma mawastu sida ngamolihang moksatam jagat hita, malarapan antuk subakti ring Hyang Parama Kawi, maweweh paras paros ring sesamen manusa miwah tresna asih ring sarwa maurip.

Ring widang Parahyangan, krama Bali sampun saking riin nyihnayang rasa bakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa malarapan ngwangun tur ngupapira genah-genah suci kanggen nyiwi Ida Hyang Widhi. Majalaran suksman punika i raga patut stata bakti kapining Sang Hyang Embang patut ngamargiang sekancan dharma ring kauripan.

Ring widang Pawongan krama Baline sampun mikukuhin banjar lan desa pakraman, seka teruna sane kanggen ngulati kahuripan saling asah, asih, lan asuh saluung-luung sabayantaka. Punika mawinan parayowana lan krama Bali patut setata ngandap kasor pinaka ceciren jatma Bali.

Raris ring widang Palemahan, parajana Bali sampun setata mautsaha ngupapira palemahan utawi alam lingkungan sekala yadian niskala. Pinaka jatma Bali mangda prasida kabaos trepti ring sekancan perarem sane mamargi, sampun majanten i raga ngupapira widang palemahan mangda setata asri gumi Baline.  

 

 

 

Makasami panglaksanan ajahan Tri Hita Karana punika patut kamargiang madasar antuk manah lascarya. Duaning asapunika sandang pisan telebang anggen geguat sepat siku-siku pamatut ring sajeroning nitenin urip maka krama Bali, bilih-bilih ring panglimbak aab jagat mangkin, sane tan pendah sekadi segara tan patepi, capuh aor tan pawates. Yening silih sinunggil pahan Tri Hita Karana nenten kamargiang sinah nenten pacang prasida nyantenang Bali jagadhita.

Ida dane sinamian sane wangiang titiang.

Cutetnyane, I raga dados yowana tur krama Bali patut setata ngamargiang sane kabaos Tri Hita Karana pinaka piranti kanggen jalaran jagat Bali kabaos jagadhita. Pinaka krama Bali sampun sepatutnyane ngamargiang swadharmaning parisolah nganutin uger-uger utawai perarem ring banjar miwah desa. Raris sareng-sareng ngalaksanayang pawangunan mangda sida jagat Baline landuh, trepti, kerta raharja sekala yadian niskala, sane kabaos moksartam jagat hita ya ca iti dharma.

Ida dane sane kusumayang titiang, sane mangkin banget titiang mapinunas majeng ring krama Baliné. Ngrajegang jagat Bali mangda prasida kabaos sutrepti kerta raharja punika wantah swadharmaning I raga sareng sami pinaka pratisentana Bali, nenten ja jatma saking dura Negara. Ngiring mangkin pikukuhin lan gambel ajahan Tri Hita Karana anggen sasuluh ngamargiang sekancan parilaksana ring jagate mangda nenten rered tur padem. Sampunan malih maparilaksana kaon sane ngawinang jagat Baline leteh sekala niskala. Sekadi slokane jagate napi sane pamula, keto sane kapupu suksmannyane napi sane kakaryanin, asapunika taler pikolihipun, yening malaksana becik sinah bagia sane jagi kapanggih. Punika taler yening I raga sampun malaksana patut ring widang parahyangan, pawongan, saha palemahan pastika manjanten pacang nemuang Bali shanti Jagadhita.

 Inggih ida dané sinamian, wantah asapunika atur pawungu titiang dumogi wénten pikenohipun. Menawi wénten atur titiang nénten manut ring arsa minakadi unjuk lungsur,  anggah-ungguhing basa tan manut. “Badung Mangupura, boya sebet nanging liang”. Kirang langkung nunas pangampura, antuk tambet titiang kalintang”. Tan hana wong swasti nulus. Puputang  titiang antuk parama santih.

Om Santih, Santih, Santih, Om.

 

 

 

 

 

Posting Komentar untuk "PIDARTA SUTREPTI JAGADHITA"