LKS Bebanyolan

 



Lembar Kerja Siswa (LKS) Bahasa Bali

Materi: Bebanyolan (Humor/Lawak Bali)

A. Dasar Teori

Bebanyolan inggih punika unteng (inti) saking pementasan lawak, minakadi ring Drama Gong, Arja, utawi Wayang

Tetujon (tujuan) utama bebanyolan inggih punika ngawinang krama sane nonton seneng lan kendel (membuat penonton senang dan terhibur) tur nyisipang (menyisipkan) kritik sosial sané alus.

Unsur-Unsur Utama Bebanyolan:

  1. Parilaksana (Tingkah Laku): Gaya berbicara, ekspresi muka, miwah gerak tubuh sané lucu.

  2. Basa (Bahasa):

    • Blabar Kruna (Permainan Kata): Nganggén plesetan utawi kata-kata sané kaulang.

    • Seselan Wianjana/Paribasa: Nganggén bahasa andap/kapara

    • Campuhan Basa: Ngawinang basa campur (Bali - Indonesia - Inggris) sané lucu.

  3. Tokoh Lawak:

    • Panasar: Punika paraga (tokoh) sané polih peran dados juru banyol (pelawak). Conto: Bondres, Delem, Sangut, Twalen.

    • Karakter: Nampilin (menampilkan) karakter sané polos, bodoh, sombong, utawi galak (pemarah) sané ngawinang seneng.

  4. Struktur Bebanyolan:


Struktur

Deskripsi

Pangawit/Orientasi

Bagian panyawisan (perkenalan) paraga (tokoh), genah (tempat), miwah gala (waktu) kejadian.

Daging (Komplikasi)

Bagian sané nyawisang (menghadirkan) masalah utawi konflik sané ngawinang lawak.

Daging (Klimaks /Puncak Lawak)

Bagian sané paling lucu utawi puncak konflik. Biasané wénten Blabar Kruna utawi Panyelepan (sindiran) sané paling pedes.

Pamuput/Resolusi

Bagian sané nyawisang (menyelesaikan) masalah, utawi paraga makta (membawa) amanat/pesen moral.



Conto Teks Bebanyolan Monolog:


Teks:

Selamat pagi kawan..sehat selalu? "Masa-masa sekolah itu penuh warna, tapi ada satu warna yang sering bikin pucat: matematika. Begitu denger kata 'persamaan kuadrat,' langsung deh kepala serasa pusing tujuh keliling. Rasanya pengen pura-pura sakit biar nggak masuk kelas. Tapi anehnya, kalau giliran pelajaran olahraga, kok tiba-tiba sembuh, ya? Ada tenaga ekstra buat lari keliling lapangan, padahal tadi pagi masih lesu kayak bunga layu."


Conto Teks Bebanyolan Dialog.

Wacén (Bacalah) Teks Ring Sor Antuk Becik!

Tokoh

Dialog

Désak Manis (Ibu-ibu Arisan)

Pangawit/Orientasi "Ehhh, Jero Nyoman! Tiang dot matakon. Anaké jani (orang sekarang) kénkén sih carané Méfoto Selfi sané Viral? Tiang sampun nganggén bedak (bedak) abedik (sedikit), nénten taén Viral!"

Jero Nyoman (Tukang Dagang Sayur)

Komplikasi "Duh, Désak Manis. Yéning dot Viral, nénten saking bedak! Nanging saking Panyelepan (sindiran). Coba Méfoto ring tengah TPA (Tempat Pembuangan Akhir) utawi Masuk Ring Live Acara Berita Korupsi! Pasti Viral!"

Désak Manis

"Béh! Nénten bani tiang! Tiang dot Selfi sané éndah (indah)! Saja (sungguh) tiang dot dadi Selebgram utawi Influencer!"

Jero Nyoman

Klimaks (Puncak Lawak) "*Yéning Désak Manis dot dados Influencer, nénten perlu mayah (membayar) guru! Cukup gaé *Vidio Ring Jero (di rumah) sané suksma-ne: 'Cara Nyelang (meminjam) Pipis (uang) di Warung tan pa Bayah' (tanpa dibayar) – Pasti Followers-nyané ngancan (semakin) akéh! A-ha!" (Tertawa terbahak-bahak)

Désak Manis

"Ssssttt! Néten dados rame! Nyanan (nanti) ada anake mireng! Tiang lakar nunas amanat (pesan) dogén. Pesen napi sané patut anggén dados Influencer sané becik?"

Jero Nyoman

Pamuput/Resolusi "Inggih, Désak. Amanat tiangé: Dadi Influencer punika patuté nganggén Dedikasi lan Karya Nyata. Nénten nganggén cara sané lempas saking adat (melenceng dari norma/adat). Inggit, nénten!"



Tugas Analisis Teks

I. Analisis Struktur Teks

Petunjuk: Cocokang (cocokkan) paragraf ring kolom Kahanan (Situasi) antuk kolom Struktur Teks! (Siki-siki)

No.

Kahanan (Situasi)

Struktur Teks

1

Désak Manis matakon kénkén carané Selfi Viral.


2

Jero Nyoman ngaturang ide Vidio Ngutang Pipis (membuang uang) sané ngawinang Désak Manis kaget.


3

Désak Manis nunas (meminta) pesen moral utawi cara sané patut dadi Influencer sané becik.


4

Jero Nyoman ngaturang saran anéh (aneh) kénkén carané dados Viral sané nénten becik.


(Pilihan Jawaban: Pangawit/Orientasi, Komplikasi, Klimaks, Pamuput/Resolusi)


II. Analisis Kebahasaan (Basa)

Petunjuk: Alih (carilah) saking teks!

  1. Tulisang siki Basa Campur (Bali miwah Asing/Indonesia) sané wénten ring teks!

  2. Tulis siki Blabar Kruna (Plesetan) sané wénten ring teks!

  3. Napi wewangunan basa Majas sané wenten ring teks punika?

III. Analisis Amanat (Pesan Moral)

Petunjuk: Jawab pitakén ring sor!

  1. Topik Utama?

  2. Amanat (Pesan Moral)?

  3. Penyisip (Kritik Sosial)?


Posting Komentar untuk "LKS Bebanyolan"